Home >  Trends en ontwikkelingen

Trends en ontwikkelingen

Bij het uitvoeren van onze taak is het belangrijk te weten welke factoren van invloed zijn op ons werk. We schetsen hieronder de belangrijkste maatschappelijke trends en ontwikkelingen die relevant zijn geweest voor onze strategische keuzes.

Vergrijzing

De Nederlandse bevolking is aan het vergrijzen. Dit komt doordat de naoorlogse babyboomgeneratie nu met pensioen gaat, de levensverwachting van mannen en vrouwen stijgt, en het aantal kinderen dat geboren wordt daalt.

De komende jaren neemt het aantal ouderen snel toe. Volgens het CBS zal vooral het aantal 65-plussers groeien: waren er in 2012 nog 2,7 miljoen 65-plussers, in 2020 waren dit er al 3,5 miljoen, in 2040 zullen dat er 4,8 miljoen zijn. Tot 2060 blijft het aantal schommelen rond 4,8 miljoen.

Beroepsbevolking en arbeidsmarkt

Door de vergrijzing gaat de beroepsbevolking afnemen. Naar verhouding wordt de potentiële beroepsbevolking kleiner, rond 2025 is die nog maar 60 procent van de totale bevolking. In 2012 waren er nog vier potentieel werkenden op elke oudere, in 2040 is dit afgenomen naar twee potentieel werkenden voor iedere 65-plusser. De verwachting is dat de zorg rekening moet houden met meer spanning op de arbeidsmarkt. Als het aanbod op de arbeidsmarkt krimpt, zal dat leiden tot het verder automatiseren en  verplaatsen van werk. Het gevolg voor zorgmedewerkers is dat zij andere rollen, taken, en competenties krijgen. De manier van leidinggeven en het opleiden van zorgmedewerkers zal ook veranderen. Er komt tevens een grotere variatie in organisatievormen, waaronder een toename van zzp’ers. 

Stijgende zorgvraag

Met de toename van het aantal ouderen stijgt de zorgvraag. In de toekomst zijn er steeds meer mensen met een chronische aandoening zoals artrose, nek- en rugklachten en diabetes. Dementie veroorzaakt in 2040 de meeste sterfte en de hoogste ziektelast. Ook multimorbiditeit, meerdere aandoeningen tegelijk hebben, neemt toe. Naast chronische aandoeningen hebben ouderen vaak last van problemen zoals vallen, gezichtsstoornissen of incontinentie. Een opeenstapeling van deze problemen maakt ouderen kwetsbaar.

Daardoor stijgt het zorgvolume met ongeveer 4 procent per jaar. Naar verwachting zal in 2030 38 procent van de mensen ouder dan 75 jaar meer dan drie aandoeningen hebben.

Meer zorg thuis en in de buurt

Het overgrote deel van de ouderen (90 procent) met meerdere chronische aandoeningen woont thuis. Slechts een kleine groep woont in een verpleeghuis. Dit vraagt om andere zorgvormen. Ook technologische ontwikkelingen beïnvloeden de organisatie van de langdurende zorg. 

Vernieuwend en kleinschalig

Er komen meer woonzorgcentra zoals een combinatie van verpleeghuis en (kleinschalig) wonen met zorg, met name voor ouderen met beperkingen of mensen die psychische zorg nodig hebben. Daarnaast verschijnen er multifunctionele centra en woonservicewijken. Kleinschaligheid is een groeiende trend, waarbij het accent verschuift van op zichzelf staande voorzieningen naar in beperkte omvang organiseren binnen grotere voorzieningen. De groei van het aantal mensen met een zorgvraag wordt met name thuis (of “zoals thuis”) opgevangen. Niet in nieuwe verpleeghuizen.

Technologie en innovatie

Het zelfmanagement van cliënten wordt bevorderd door technologie die monitoring en zorg op afstand mogelijk maakt. Mantelzorgers en professionals worden ondersteund bij hun zorgtaken en samenwerking via ontwikkelingen op het gebied van ICT zoals elektronische dossiers, zorgrobotica en e-health.  Cliënten doen dus steeds meer zelf, en nieuwe technologische mogelijkheden versterken deze ontwikkeling. Beide ontwikkelingen vragen nieuwe en andere vaardigheden van zorgverleners en cliënten, maar ook aandacht voor groepen die hier moeite mee hebben. 

Van trends en ontwikkelingen naar strategie

De trends en ontwikkelingen die hier zijn beschreven vormen mede de basis voor onze strategie. Daarin staat beschreven hoe we in onze regio’s zoeken naar de optimale balans tussen kwaliteit, toegankelijkheid en betaalbaarheid van de langdurige zorg. We willen de zorgvrager zo goed mogelijk ondersteunen in het vinden van de meest passende en kwalitatief goede zorg. Zowel zorgvrager als ketenpartners kennen het zorgkantoor en weten het te vinden voor informatie, ondersteuning en advies. Om uitstekende dienstverlening te bieden is en blijft onze organisatie op orde. 

Bronnen

Gerelateerde artikelen